رتبه بالای دانشگاههای چین و ارزان بودن هزینه تحصیل در چین نسبت به دیگر کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی، چین را تبدیل به کشوری دانشجو پذیر کرده است.
چین که بانام جمهوری خلق چین نیز شناخته میشود، در قاره آسیا را دارد و پرجمعیتترین کشور جهان محسوب میشود. کشور چین همچنین ازنظر مساحت، در جایگاه چهارمین کشور بزرگ جهان قرار دارد. این کشور عظیم از شمال به مغولستان، از شمال خاوری به کشور روسیه از خاور به کشور کره شمالی، دریای زرد و دریای چین شرقی، از جنوب به دریای چین جنوبی، کشور ویتنام، لائوس میانمار برمه، هند، بوتان و نپال از غرب به کشورهای هند، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان و از شمال غربی به کشور قزاقستان محدود است.
چین دارای کهنترین تمدن بشری است و پیشینه فرهنگی آن به هزاران سال قبل برمیگردد. نظام اجتماعی آن در ۳۵۰۰ سال پیش تثبیتشده و قرنها است که تمدن چین دارای شهرت خاص و عام است.
تحصیل در چین نیز بنا به دلایل مختلفی مانند قرار داشتن دانشگاههای چین در میانبرترین دانشگاههای دنیا، تحصیل به زبان انگلیسی، هزینه تحصیل و زندگی مقرونبهصرفه و... یکی از اولویتهای دانشجویان خارجی علاقهمند به ادامه تحصیل در خارج است.
چگونگی نظام آموزشی و مدت هر مقطع تحصیلی
تحصيلات پيشدانشگاهی
در کشور چين تحصيلات ابتدائی از ۶ سالگی به مدت پنج يا ۶ سال است. در اين دوره، دانشآموزان ملزم به گذراندن دروس متنوعی نظير زبان چينی، رياضيات، مطالب اخلاقی، ورزش و فعاليتهای فوقالعاده هستند. سپس وارد دوره آموزشی مقطع متوسطه میشوند که ۶ سال به طول میانجامد و به دو مقطع آموزش متوسطه و آموزش فنی و حرفهای تقسیم میشود. هريک از اين دورهها خود شامل دو مرحله آموزشی سهساله مقدماتی متوسطه و دوره سهساله تکميلی متوسطه هستند که در قالب دورههای چهارساله و سهساله ارائه میشوند. دانشآموزانی که از مدارس مقدماتی متوسطه فارغالتحصيل میشوند، از مجوز ورود به مراکز متوسطه فنی و حرفهای برخوردار هستند؛ در اين مراکز آموزشی برنامههای آموزشی دو تا چهار سال ارائه میشود.
تحصيلات دانشگاهی
دانشگاهها دانشكدهها و مؤسسات آموزش عالی به ارائه برنامههای چهار يا پنجساله و همچنين، دورههای تخصصی دو تا سه سال مبادرت میکنند. آن دسته از دانشجويان كه به اتمام نخستين دوره نائل میشوند، از مجوز حضور در دورههای بعدی برخوردار میشوند. دانشگاههای چين به چند دسته تقسيم میشوند؛ برخی از دانشگاهها مستقیماً تحت نظارت وزارت آموزش عالی قرار دارند و تعدادی از آنها نيز توسط شهرداریها و استانداری اداره میشوند. علاوه بر اين، تعدادی ديگر نيز توسط مراكز محلی شهرها زیر نظر قرار دارند. آن دسته از دانشآموزانی كه از مراكز آموزش متوسطه فارغالتحصيل شدهاند، میتوانند پس از قبولی در آزمون ورودی به دانشگاه راه يابند.
دورههای تحصيلی
Associate دو تا سه سال تحصيل بعد از دوره متوسطه
Bachelor شامل چهارتا پنج سال تحصيل در دانشگاههای معتبر بعد از دوره متوسطه
Master شامل دو تا سه سال تحصيل بهصورت آموزشی و پژوهشی (کار عملی، نوشتن و دفاع از پاياننامه/تز) در رشتههای گوناگون بعد از دوره كارشناسی
Doctor Ph.D شامل سه سال تحصيل همراه با رساله بعد از كارشناسی ارشد
زبان مراکز آموزشی و دانشگاهی
داوطلبان ادامه تحصیل در چین که قصد دارند به زبان چینی تحصیل کنند، باید مدرک HSK (مدرک سنجش سطح زبان چینی) را اخذ کنند. نمره هر دانشگاه و رشته متفاوت است. آزمون HSK سه بار در سال بار در چین برگزار میشود. برای مقطع کارشناسی در چین نمره ۴ (در برخی دانشگاهها بالاتر)، کارشناسی ارشد و دکترا ۶ به بالا موردنیاز است.
البته متقاضیان تحصیل در چین میتوانند به زبان انگلیسی نیز تحصیل کنند که در این صورت برای کارشناسی نمره آیلتس ۶، کارشناسی ارشد ۶٫۵ و دکترا ۷ به بالا، بسته به دانشگاه و رشته موردنیاز است. دانشجویان میتوانند دورهای چندماهه را بهعنوان پیشنیاز پیش از شروع دانشگاه گذرانده تا به سطح زبان موردنظر دانشگاه رسیده و سپس شروع به تحصیل نمایند.
میانگین هزینه تحصیل در چین
هزینه تحصیل و شهریه دانشگاههای چین بهطور سالانه در حدود دو تا چهار هزار دلار است. البته این مبلغ بنا به نوع دانشگاه متغیر است و در صورت دریافت بورسیه دانشجو این هزینه را پرداخت نمیکند.
میانگین هزینه زندگی در چین
بهطورکلی، بهصورت میانگین هزینه زندگی در چین در حدود ۲۰ درصد از میانگین هزینهها در ایران بالاتر است بخش عمده و مهم هزینهها در این کشور را خوراک و پوشاک و مسکن و رفتوآمد و… دربر میگیرد و با توجه به تغییرات سالانه نظام اقتصادی در کشور چین، این هزینهها نیز دستخوش تغییر میشوند.
نکته قابلتوجه اینکه تقریباً تمام دانشگاههای دولتی و خصوصی چین و بسیاری از کالجهای زبان چینی خوابگاههایی را به دانشجویان خود اختصاص میدهند. این خوابگاهها میتوانند داخل یا خارج از دانشگاه باشند. هزینه خوابگاهها بر اساس تعداد نفرات، محل خوابگاه در شهر، خصوصی یا دولتی بودن آن، امکانات و تسهیلات خوابگاه و مواردی ازایندست تعیین میشود. خوابگاههای خارج از دانشگاه معمولاً به دلیل امکانات بیشتری که ارائه میکنند، قیمت بیشتری دارند.
بیمه تحصیلی و درمانی دانشجو در چین
دانشجویان خارجی در چین ملزم به خرید بیمه پزشکی و حادثه هستند. خرید بیمه هم در کشور خود دانشجو و هم در مقصد دانشجویی یعنی چین امکانپذیر است. هزینه بیمه سالیانه ۱۰۰ دلار آمریکا هزینه دارد.
کار و ویزای دانشجویی در چین
دانشجویانی که قصد تحصیل در دانشگاههای چین رادارند، ابتدا باید دانشگاه موردنظر خود را انتخاب کرده و تمامی مدارک موردنیاز برای پذیرش در دانشگاه مربوطه را ارسال کنند. پس از تائید مدارک دانشجو از طرف دانشگاه موردنظر، دانشجو نامه پذیرش خود را اخذ میکند. متقاضی باید نامه پذیرش خود به همراه سایر مدارک موردنیاز را جهت اخذ ویزای تحصیلی چین به سفارت ین کشور در ایران ارائه دهد.
اخذ ویزا برای والدین یا همسر دانشجو
دولت چین برای اعضای خانواده دانشجویان خارجی در چین دو نوع ویزای S1 و S2 را صادر میکند. مدتزمان اعتبار ویزای S1 بیش از ۱۸۰ روز و ویزای S2 کمتر از ۱۸۰روز است.